VEGAN ÜRÜN BELGELENDİRME
VEGANLIK HAKKINDA
1944 yılında Elsie Shrigley ile Donald Watson ve 28 arkadaşı tarafından tarafından Vejetaryen kelimesinden türetilmesi sonucu Vegan kelimesi sözcük anlamı ile ortaya çıkmıştır.Hayvan kökenli olan ürünlerin yaşamdan çıkarıldığı ve de sadece bitkisel beslenmenin tercih edildiği beslenme ve yaşam tipine stiline “Vegan” ismi verilmektedir.
Kişilerin beslenme tercihlerinde ve de yaşam tarzlarının, hayvansal hammadelerden üretilen ürünlerin hayatlarından çıkartılarak daha çok , bitkisel gıda ve bitkisel ürünler ile beslenilmeye ve Y kişilerin yaşamalarını bu şekilde sürdürmeye“Vegan” veya “Veganlık” sözcükleri ile denilmektedir.
Vegan kişiler , vegan olma konusunda , et, süt ve süt ürünleri, başta olmak üzere tüm hayvansal kaynaklı üretilmiş olan gıda dışı ürünleri de kullanmamaya tercih ederler . Vegan gıda çevre korunması, sağlıklı beslenme, inanç kültürü gibi sebeplerle birlikte bu stilin açıklanmasına “Hayvanlara Saygı” olarak ifade edilmiştir. Bu şekilde de hiç bir hayvandan faydalanmayarak, hayvanların kendilerine ait olan tüm hakları da gözetlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca vegan terimi Hindistan başta olmak üzere birçok ülkede inanç gereğince de uygulanmaktadır.
Hayvansal gıda olmadan sadece bitkisel kaynaklı olan besinlerin tercih edilmesi dini inanç ve bu kültür yapısına göre yapılan değerlendirmelerden dolayı birçok çeşitlilikte görülmektedir. Bu yüzden beslenme biçimi, yalnızca; meyve sebze,tahıl ve baklagiller ile beslenmeleri söz konusu iken bazıların veganalar da yalnızca tahıl ürünleriyle beslenme şeklinde olmaktadır. Vegan gıdaları olarak; nohut,bezelye, fasulye, sebzeler, tüm yeşil bitkiler, soya ürünleri, ceviz, fıstık, badem, fındık, taze fasulye , pirinç, kuru meyveler, zeytin ve zeytinyağı, keten tohumu yağı, ceviz yağı, fıstık yağı,yeşilçay fındık yağı gibi bitkisel yağlar, yulaf, kinoa, kuskus, bulgur, mısır gibi tahıllar, taze meyveler, soya ürünleri, kepekli un, çikolata ve bu ürünlerinin hammade olarak kullanılarak yapıldığı ;pizza,hamburger ve diğer yiyecek türleridir.
Vegan gıda temalı beslenme dışında ayrıca yaşamda; vegan tekstil, ayakkabıda, vegan kozmetik kimya ürünlerinde, vegan alkol, vegan ilaç, vegan ev eşyası gibi hayvansal kökenli kategorilerden tercihler yapılamaz.
Vegan tercihinde bulunan kişilerin artışı sebebi ile birçok firmada bu tercihler doğrultusunda içinde ihtiyaçların karşılanmasıyla ilgili olarak kategorilerinde vegan ürünlerin üretimini yapmak ve yaygınlaştırmaya çalışmaktadırlar.
Vegan beslenmeyle ilgili olarak tüm gıdaların, nohut, mercimek, bezelye, fasulye, barbunya, sebzeler, tüm yeşil bitkiler, soya ürünleri, ceviz, fıstık,kakao, badem, fındık gibi işlem görmemiş kuruyemişler, kuru meyveler, keten tohumu yağı, ceviz yağı, fıstık yağı, fındık yağı gibi bitkisel yağlar, pirinç, yulaf, kinoa, kuskus, bulgur, mısır gibi tahıllar, bitter çikolata, tofu, soya, soya ürünleri ve bu ürünlerden yapılan pizza, köfte, hamburger, kurabiye ve tatlı türleri oluşturmaktadır . Vegan yeme biçiminde yer alan beslenmeye ait tüm unsurlarının kategorilere ayrılması da vegan gıda pazarının büyümesi ile elde edilen, peynir türevleri, patatesli veya diğer türevlerden türetilmiş olan püreler, vegan lar için üretilen maya ve soya sütü ile yapılmış olan Vegan süt ürünleri, vegan bisküviler, vegan dondurmalar, vegan içeçekler ve kurabiyeler gibi ürünler üretilmektedir. Vegan kültürünü temsil eden beslenme biçimi yapısı gereği ile su temelli olarak oluşturulmuştur. Veganlar için kural olan ve tüketilmesi gereken günlük su miktarı genel de günlük en az 8-10 bardak arasında bulunmaktadırlar. Vegan gıda miktarı ise 3-5 arası porsiyon sebze, 3-4 aradı porsiyon meyve ve 6-11 arasında porsiyon tahıl ürünü olacak şekildedir. Ayrıca vegan kuralı gereği , tatlılar ve çeşitli kuru yemişler az miktarlarda yenmesi şartı ile , arada bir tüketilebilmeye dikkat edilmelidir. Et, süt, peynir ana gıdaların yerine ise tüketilen tüm besinlerin 2 porsiyon ve az miktarlarda alınması , aynı şekilde de ; fasulye, nohut, mercimek gibi baklagillerde de yine aynı miktarlarda 2 porsiyon yenilmesi de insan bünyesinin ihtiyacını karşılayacak ölçüyü oluşturmasına dikkat edilmelidir. Veganlığın özeti hayvansal olan tüm gıdalardan, giyeceklerden, ilaçlardan, ev tekstiliden kısaca herşeyden uzak durulması ve tercih edilmemesidir. Böylelikle de hayvanların yaşama haklarının korunulacağı düşünülür.
VEGAN ÜRÜN BELGESİ
Vegan olan tüketicilerin vegan ürünlerine çok kolay olmasa da genelde ulaşmaları mümkündür. Günümüz imkanlarında; market, restoran, mağaza ve ilgili diğer tüm alanlarda vegan tarz ürünlerin çeşitleri ile bulunması çok mümkündür.
Vegan ürün belgelendirme sertifikasyonlarına sahip olmak için çaba harcayan kuruluşlar başvuru aşamalarında talep etmiş oldukları belgeler içerisinde üretmiş oldukları ürünlerin tamamının içeriklerini ve de kullanmış oldukları hammaddelerin maddelerini Astor Mayer belgelendirmelerine başvuruların yapılarak, firmalara vegan aşamasında bildirimde bulunurlar . Şirketler bu belgelendirilecek tüm ürünlerinin içeriklerini Astor Mayer başvuru departmanları tarafından incelemeleri ve de değerlendirme işlemleri esnasında değerlendirilme sürecinden onay almaları beklenir. Daha sonra ki aşamalarda ise vegan olarak adlandırılan tüm ürün içeriklerinin Astor Mayer Kriterlerine yani “Vegan” ya da diğer tip olarak adlandırılan “Vejetaryen” Kategori/Tip kategorilerinden hangisine uygun ise uygunluk koşullarını yerine getiren vejetaryen kriterlerine(Kategori/Tip) uygunluğu“Vegan Belgesi” ya da “ Vejetaryen Belgesi” olarak ayırt edilecektir. Daha sonra yapılan bu ayrımlar neticesinde de Astor Mayer belge farklarınıda ortaya çıkartarak firmalara ünvan verilimi sağlanacaktır.
Bu belgelendirme işlemine kısaca Lisans/Lisanslama işlemi de denilmektedir. Bu sayede firmalar “Vegan” Lisansını almaya hak kazanırlar.
Vegan ürün belgelendirme, özel olarak üretilmiş olan tüm ürünlerin özel tüketici taleplerine sunulması esnasında , söz konusu olan ürünlerin gerekli aşamalardan geçtiği ve bu hususta belirlenmiş olan Astor Mayer standartlara uygun olarak üretildiklerinin resmi açıdan belgelendirmesi için gerekli olan bir durumdur.
Böylelikle de vegan olmayı benimsemiş olan kişiler bu lisans işaretini gördükten sonra mevcut ürünlerin güvenle alınıp tüketebileceğini düşünürler. Bunun yanında vegan yaşam stilini benimsemiş olan kişiler yalnızca beslenme hususunda değil ayrıca , beslenme dışı olan ürünlerde de yer alan diğer tüm alanlardaki ürünlerde de hayvansal hammadde olmamasına dikkat etmeye çalışır. Hayvansal temalı ürün kullanımı istenmeyen kişilerin başlıca ilgilendikleri alanlar şunlardır:
• Vegan Tekstil,
• Vegan Ayakkabı,
• Vegan Kozmetik,
• Vegan Ev Eşyası gibi
Vegan Ürün Belgelendirme Kimler İçin Gereklidir?
Vegan ürün belgelendirme, vegan temalı ürünleri satmak isteyen herhangi bir şirket satış esnasında , ürünlerinin güvenilirliğini alıcıya kanıtlamak amacıyla kullanmak ister. Vegan ürün belgelendirme ve vegan logosu, vegan yaşam stiline sahip olan tüketiciler için hızlı bir şekilde fark edilmesini sağlar. Böylelikle vegan tüketicilerin kimselere herhangi bir fikir sormadan güvenli alışveriş yapmaları için imkan tanınır.
Vegan ürün belgelendirme alınması ve de bu belgenin resmi konum aracılığıyla verilmesi, birçok firmanın gün geçtikçe vegan ürün pazarın da fark edilerek bu alanda yatırımların yapılmasını ve artışını da destekledi.
Vegan Lisansına sahip olan tüm ürünler yüzde yüz güvenilir olsa da, sektörde Vegan Lisansına sahip olmadığı halde hiçbir hayvansal hammadde içermeyen ürünleri satan bulunmaktadır. Vegan Lisansı ve Vegan Sertifikası henüz ülkemizde gerektiği hızla yaygınlaşması da, Dünya geneli üzerinden birçok firma satışa sunmuş olduğu birçok ürüne bu belgeyi ve lisansı kullanmaktadır.
Vegan ürün belgelendirme , vegan olan bireyler için uygun olan tüm ürünlerin güvenirli ve tarafsız bir şekilde çalışan laboratuvarlar tarafından, vegan şartlarına uygunluk için test aşamaları yapılıp onay alımı yapıldıktan sonra aldıkları sertifika olarak adlandırılmaktadır.
Vegan ve vejetaryen Lisansı alımı gerekebilecek tüm ürünlerin neredeyse tüm vegan tüketici ürünleri Lisansa dahil olabilmektedir. Bunun yanında bir üründe tatlandırma işlemleri gibi farklı olan birçok nedenden dolayı da hayvansal içerikli bileşenler olabilir. Günümüzde ürünlerinin bir çoğu mesela kozmetik sektöründe hala hayvanlar üzerinde test edilmeleri söz konusudur. Bu konuda hayvansal içerikler ile karşılaşılmaktadır. Veya hayatta kullanılan tekstil ürünlerinde dahi hayvansal bileşenlerin içerildiği görülmektedir.
Birçok vegan tüketici, ürünlerin sunulacak olan ; market, restoran, market benzeri işletmeler de herhangi bir ürünün içeriğinin vegan içerik olduğuna emin olabilmek için ürün ambalajlarının üzerinde, bağımsız, olan ve en önemlisi tüm dünyada tanınırlığı olan bir bilimsel laboratuvar önderliğinde kontrol edilmiş olan ;test edildikten sonra ki aşamada onaylanmasının ardından verilen geçerli bir Vegan Lisans logosu görmek istiyorlar.
Vegan sertifika Sason süreci, sertifika almak istenilen ürünlerin ve içeriklerinin ayrıntılı bir listesinin ile firmanın üretim tesisi, üretim aşaması , temizleme yöntemleri ve herhangi bir ekipmanı ya da üretim hattının paylaşılmasını tüm kontrolleri yapılmaya çalışılır. Vegan Sertifikasyon işlemleri için gerçekleştirilecek olan tüm kontroller de ; ürünlerin üretim süreci, ürünlerin tesis , çevre ve ürün test firmaya ait olan tüm üretim raporları, bilimsel araştırma konusunda uzman ekibe sahip olan laboratuvar firmalarının yetkilileri tarafından titizlikle incelemeleri yapılacaktır.
Vegan ürün belgelendirme programında çalışmakta olan yetkililer , firmaların ihtiyaçlarını ve hedeflerini belirlemek adına yol gösterici olacaklardır. Vegan sertifika sürecinde müşterilerin taleplerine en iyi şekilde hizmet edilmesi amaç edinmiştir.. Laboratuvarı içinde uzman ekibe sahip olan firmalar , tüm süreçte özenle ve en ince detayı kadar ürünlerin kontrollerini gerçekleştirirler.
Vegan ürün belgelendirme, içeriğinde hiçbir hayvansal ürün olmayan gıdalara verilen resmi bir belgedir. Vegan kişilerin, güvenli alışveriş yapmalarına yönelik hazırlanan bu belgelendirme programı sayesinde vegan olan tüm ürünler, Vegan Lisansı / Vegan Logosu sayesinde güvenli bir şekilde ayırt edilebilmeleri hedeflenmiştir. Özellikle 1940’lı yıllar da başlayan bu vegan beslenme alışkanlıkları dünyada ve ülkemizde oldukça yaygın bir hale gelmiştir. Böylelikle de veganlık bu kültüre uygun olarak hazırlanmış olan tüm gıdaları tüketmeye oldukça özen göstermektedir. Bu açıdan vegan kişiler için hazırlanan özel ürünleri hazırlamak isteyen şirketler da Vegan ürün belgesi alarak onları doğru ürünlerle buluşturacak satışlarında artış yapmayı amaçlamaktadır. Şirketler , lisansladıkları ürünlerinin içerisinde hiçbir hayvansal gıda maddesinin bulunmadığını resmi açıdan beyan ettikleri için Vegan müşterilerinin, bu ürünleri gönül rahatlığıyla satın alabileceklerini duyurmuşlardır. Vegan olarak yaşamak, günümüzde giderek artış gösteren bir trend olarak, tüm ürünlerin kendi içerisinde ayrı bir ürün kategorisi oluşturduğunu söylemek mümkündür. Vegan ürün belgelendirme de bu pazarın bir bakıma giriş belgesi olarak görülmektedir.
Vegan, hayvansal gıdaların asla tüketilmediği imsanların bu beslenme alışkanlıklarına verilmiş olan bir kelimedir. Bu stili benimseyen insanlar ise vegan olarak adlandırılmaktadır. Vegan yaşama biçimi, çoğu zamanlarda vejeteryanlık kavramı ile karıştırılmaktadır. Bu iki beslenme stili arasındaki en önemli fark; Vejetaryanların et ürünleri tüketmesi söz konusu olmazken, vegan olan insanların et ürünlerinin yanında ayrıca; süt, bal, yün, yumurta, ipekli giysiler gibi diğer tüm hayvansal hammadde ile hazırlanmış olan ürünleri hayatlarından çıkarmışlardır. Bunun yanında günümüzde gıda zincirinin uzaması ve de küresel çapta yapıya kavuşmaları nedeni ile gıda ürünlerinde veganlık uygunluğu noktasında önemli girişimler yaşanmaktadır. Bir nevi vegan ürünlerin satın alımını yapmak isteyen tüketiciler bu ürünlerin gerçekten de vegan olup olmadığını anlamaları da pek mümkün olmamaktadır. Bu açıdan da alanında bağımsız ve tarafsız bir laboratuvar ile sertifikasyon sistemine ihtiyaç duyulmaktadır. Vegan ürün belgelendirme bu ihtiyaçlar doğrultusunda geliştirilmiştir.
Vegan Ürün Belgesi Nasıl ve Nereden Alınır?
Vegan ürün belgelendirme , tüm ülkelerde ve ülkemizde yalnızca akredite belgelendirme kuruluşları olan laboratuvarlar tarafından verilmektedir. Sertifikasyonu almak isteyen firmalar bu yetkili firmalar ile iletişime geçerek Vegan Lisanslama sürecini başlatabilirler. Yüzde yüz vegan üretim yaptıkları konusunda iddia eden şirketler, bu beyanlarını çeşitli kontrolleri yaptırarak kanıtlamak zorundadırlar. Bu içinde alanında bağımsız olan üçüncü kişiler yani laboratuvar firmaları tarafından yapılmalıdır. Ayrıca bu konuda belgelendirme firmalarının vegan ürünler üreten firmaların tesislerini de ziyaret edilmeleri de sağlanarak yerlerinde bizzat denetimler yapmaktadır. Bu kontroller , sertifikasyon işlemlerimin son adımıdır ve kontrollerde başarılı olan firmaların ürünlerine Vegan Lisansı tanımlanması yapılarak logolama işareti verilmektedir. Ayrıca vegan üretim söz konusu olduğu için diğer vegan hizmet veren firmalar ile aynı listeye girmeye hak kazanır. Vegan Lisanslama, vegan tüketicilere güven vermeye ve onları arzu ettikleri ürünlere yönlendirmeleri sağlar. Böylelikle de vegan olan tüketiciler, hangi ürünü almaları gerektiği konusunda fikir sahibi olurlar. Bu açıdan vegan ürün belgelendirme işlemleri çok önemlidir.
Vegan Ürün Belgelendirme Aşamaları
l Sertifikasyon işlemi için yetkili kuruluş ile iletişime geçilmesi
l Sertifikasyon testleri için gerekli fiyat anlaşmalarının yapılması
l Sertifikasyon kuruluşuna firma ve tüm ürünleriyle ilgili olarak talep etmiş oldukları gerekli dokümanların gönderilmesi
l Gerekli olan test kontrol aşamalarının yapılması
l Söz konusu olan firmaya denetimlerinin gerçekleştirilmesi
l Elde edilen tüm verilerin değerlendirilmesi
l Sertifikasyon süreci
Vegan ürün belgelendirme işlemleri yapıldıktan sonra ki süreçte ise ; yapılan denetimler ile Vegan tüketici şikayetleri üzerine yapılan tüm incelemelerin sonucunda, mevcut ürünlerin yüzde yüz vegan olmadığına dair herhangi bir durumun tespitinin yapılması durumunda da mevcut belge iptal edilebilmekte ve de tüketicilere bu konuda detaylı tüm bilgilendirmeler de yapılmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili tüm yasal süreçlerde yine bu firmalar tarafından yapılmaktadır.
Vegan Ürün Belgelendirmenin Firmalara Yararları
Vegan Lisansına sahip olan vegan etiketli tüm ürünler de, vegan olan tüketiciler tarafından çok kolay bir şekilde güvenle ve sıklıkla tercih edilmesi sağlanır. Bu şekilde de , beslenme hususunda oldukça hassas olan Vegan tükericilerin grubunun da firmaların müşteri portföyüne eklenmesini sağlayacaktır. Vegan Lisansına sahip olan firmalar böylelikle de yeni bir pazara girişleri sağlanarak firmaların farklı bir boyut kazanmaları sağlanmış olacaktır. Ayrıca bu konuda güvenirli olan laboratuvar sertifikası sunan firmalar ile çalışmakta mühimdir. Alanında tarafsız ve yetenekli kadroya sahip olan bir firmadan, hele hele dünyaca tanınmış ve dünya genelinde güvenilir sayılan firmalardan Vegan Lisansı almak çok önemlidir. Sertifikasyon testleri, sırasında tüm aşamalardan onay almak süreci hızlandıracaktır. Bu konuda mevcut firmalar ile görüşülerek ön değerlendirme yapılması da sürece büyük ölçüde katkı sağlayacaktır. Vegan ürün satın almak isteyen kişilerin, vegan logosunu görmek istemeleri de bir o firmanın vegan ürün belgelendirme sürecine hazırlanmalarına sebep olmuştur. Ayrıca ülkemizde de vegan ürün logoları da ki artışta dikkat çekicidir. Vegan yaşam stilini hayatlarına benimseyen kişilerde ki artışta, bu süreçte firmaların piyasada radikal değişiklikler yapmalarına da sebebiyet vermiştir. Bu açıdan da market, Kozmetik, tekstil gibi birçok alanda raflarda “Vegan” logosu sıklıkla görülmeye başlanmıştır. Böylelikle de bir çok firma müşteri portföyünü genişletmeyi başararak sektörde farklı bir konuma gelmeyi başarmışlardır.